Het vertrouwen dat de samenleving heeft in de politie was ook in 2022 goed en stabiel. Wel zijn er enkele punten van aandacht. Zo blijft het belangrijk om in te zetten op meer diversiteit en inclusie om het vertrouwen bij specifieke bevolkingsgroepen te vergroten.
Dat blijkt uit de Vertrouwen- en reputatiemonitor van de politie.
De Vertrouwen- en reputatiemonitor is een extern onderzoek naar het vertrouwen dat burgers in de politie hebben en hoe zij tegen de politie aankijken. Hiervoor wordt gebruikgemaakt van een representatieve steekproef onder de Nederlandse bevolking. Het onderzoek focust op onderwerpen die belangrijk zijn voor het vertrouwen in de politie: nabijheid, rechtvaardigheid en effectiviteit. De politie laat dit onderzoek jaarlijks doen omdat vertrouwen cruciaal is om politiewerk goed te kunnen doen.
Algemeen beeld
Burgers vinden de politie zeer belangrijk voor het goed functioneren van de maatschappij. Zo blijft de bereidheid van mensen aanwezig om informatie met de politie te delen, om te doen wat de politie vraagt en om bij de politie te werken. Na een relatief hoge reputatiescore in de coronaperiode is deze weliswaar iets gedaald, maar wel stabiel. In de zomerperiode verslechtert het beeld enigszins door politieoptreden bij diverse demonstraties. De laatste maanden van 2022 herstelt de reputatiescore zich weer.
Verschillende scores bij verschillende doelgroepen
Twee derde van de respondenten beoordeelt de reputatie van de politie als ‘redelijk’ tot ‘uitstekend’. Ongeveer een vijfde van de respondenten beoordeelt de reputatie als ‘slecht’. Dit zijn overwegend burgers met een breed wantrouwen in de overheid, burgers die teleurgesteld zijn na een aangifte, burgers die teleurgesteld zijn in het optreden van de politie en burgers die in aanraking met justitie zijn gekomen. Zij voelen zich onvoldoende gehoord, gezien en geholpen door de politie.
Binnen de groep respondenten die de politie een slechte tot matige score geven, is het aantal mensen met een niet-westerse migratieachtergrond licht oververtegenwoordigd. Daarom is dit jaar voor de tweede keer extra onderzoek naar de waardering van de politie binnen deze groep uitgevoerd. Hieruit blijkt dat de politie bij deze groep lager scoort op thema’s als inzet van geweld, rechtvaardig handelen en oog hebben voor slachtoffers. Ook vindt deze groep nabijheid en rechtvaardigheid van de politie nog belangrijker in vergelijking met de brede doelgroep.
Impact van politie in de media
Individuele burgers hebben in het algemeen een (zeer) positief beeld van de politie, maar tegelijkertijd denkt men vaak dat de samenleving als geheel een minder positief beeld van de politie heeft. Dit kan komen doordat burgers in de media sneller een negatief beeld zien van de politie, terwijl dat niet hun persoonlijke ervaring is.
Politie voor Iedereen
Vanuit het programma Politie voor Iedereen is een aantal onderzoeksvragen toegevoegd. Uit de antwoorden op deze vragen blijkt dat de meeste burgers vinden dat de politie zich goed kan verplaatsen in iemands persoonlijke situatie. Ook vinden de meesten dat de politie een divers samengestelde organisatie is. Wel scoort de politie op dit punt lager bij burgers met een niet-westerse migratieachtergrond. Verder vindt de helft van de respondenten dat de politie burgers gelijkwaardig behandelt en een derde vindt dat we goed uitleggen waarom we wel of niet in actie komen.
Conclusies en aanbevelingen
Burgers met een niet-westerse migratieachtergrond waarderen de politie gemiddeld lager dan het totaal van de bevolking. Daarom is het belangrijk om in te blijven zetten op diversiteit en inclusie om een politie voor iedereen te zijn en te blijven. Ook het belang van wijkgericht werken verdient nog altijd volop onze aandacht. Dat betekent onder meer dat we nog beter moeten uitleggen wanneer de politie wel of niet in actie komt. Ook het verkrijgen van meer inzicht in hoe we omgaan met aangiftes en meldingen blijft noodzakelijk.