Nederland en Europa zijn de winter doorgekomen zonder fysieke gastekorten en Nederland staat er richting de volgende winter beter voor dan afgelopen jaar. De importcapaciteit voor vloeibaar gas (LNG) is zowel in Nederland als in buurlanden uitgebreid, huishoudens en bedrijven gebruiken – mede door de hoge prijzen – minder gas en er zit veel meer gas in de opslagen dan afgelopen jaar.
Tegelijkertijd levert Rusland nu veel minder gas aan Europa dan begin vorig jaar en is de krapte op de Europese gasmarkt en het risico op tekorten niet weg. De overheid neemt daarom opnieuw maatregelen om gastekorten te voorkomen. Het blijft daarnaast noodzakelijk om het komende jaar energie te besparen. Dit schrijven minister Jetten en staatssecretaris Vijlbrief aan de Tweede Kamer in de update over de leveringszekerheid van gas in Nederland.
Energie besparen
Nederlandse huishoudens, bedrijven en andere organisaties hebben de afgelopen periode zo’n 30% minder gas verbruikt dan het gemiddelde van de afgelopen vijf jaar. Daarmee is het gemiddelde jaarverbruik van zo’n 41 miljard kuub gedaald tot 31 miljard kuub. Dit is mede het gevolg van de hoge energieprijzen en de zachte winter. Ook het gasverbruik in de industrie is onder meer door de hoge prijzen en efficiëntiemaatregelen fors gedaald. De overheid start vanaf half mei opnieuw de energiebesparingscampagne ‘Zet ook de knop om’ met praktische adviezen aan bedrijven en huishoudens om energie te besparen.
Gasopslagen vullen
De gasopslagen in Nederland zijn met gemiddeld 58,1% een stuk beter gevuld dan vorig jaar rond deze periode (21,3%, stand 1 april). Het kabinet wil dat de gasopslagen in Nederland dit voorjaar opnieuw gemiddeld voor minimaal 90% gevuld worden. Voor het vullen van gasopslag Bergermeer, de grootste vrij toegankelijke gasopslag van West-Europa, is opnieuw een subsidieregeling aangekondigd om bedrijven te stimuleren om de opslag te vullen. Daarnaast zal staatsbedrijf EBN de opslag voor een deel vullen, zover bedrijven dit niet doen. De gasopslagen Grijpskerk en Alkmaar worden voor 100% gevuld. Gasopslag Norg is momenteel voor meer dan 80% gevuld. De vulgraad van Norg voor de winter is afhankelijk van marktomstandigheden en mogelijke toekomstige afspraken over extra vullen.
Import van gas
De import van vloeibaar gas speelt een belangrijke rol bij het vervangen van gas uit Rusland. De importcapaciteit van vloeibaar gas (LNG) in Nederland is vorig jaar verdubbeld van 12 miljard kuub tot 24 miljard kuub per jaar. Hiervoor is een nieuwe drijvende terminal in de Eemshaven aangelegd (+8 miljard m3) en is de bestaande terminal in Rotterdam uitgebreid (+4 miljard m3). De terminals in de Eemshaven en Rotterdam worden stapsgewijs verder uitgebreid tot een totale capaciteit van 30 miljard m3 in 2026. Er lopen daarnaast nog verschillende onderzoeken naar verdere uitbreidingen van de importcapaciteit in Nederland.
In EU verband zet Nederland in op de gezamenlijke inkoop van gas. De Europese Commissie werkt daarvoor aan een inkoopplatform waarmee bedrijven uit verschillende EU-landen gezamenlijk gas kunnen inkopen. De inzet is om daarmee tegen betere voorwaarden gas in te kunnen kopen. Naar verwachting starten de eerste inkooprondes in mei.